Villa hayatınızın konforlu bir şekilde sürmesi için tesisat mühendisliği çözümlerinin de en az mimari ve taşıyıcı sistem kadar önemle ele alınması gerekmektedir. Doğru ve entegre çözümlenmemiş tesisat uygulamaları sadece konforunuzu düşürmekle kalmaz, villanızda yaşam boyu sürekli ek masraflar çıkararak başınızın ağrımasına da neden olur. Peki nedir bu kadar önemli olan tesisat çözümleri tek tek inceleyelim.
Günümüzde bir yapı projesinin inşaat ruhsatı alabilmesi için proje ekibinde yer alması gereken harita mühendisliği, jeoloji mühendisliği, mimari ve inşaat mühendisliği disiplinlerinin yanında elektrik mühendisliği ve makine mühendisliği de zorunlu olarak bulunması gereken disiplinlerdir.
Elektrik mühendisi ve makine mühendisi villa projenizin tüm tesisat sistemlerinin tasarımından, mimari ve statik projesi ile uyumunun sağlanmasından, güç ve kapasite ihtiyaçlarının hesabından, elektrik ve tesisatla ilgili yerel idari ofislerle ilişkilerinden sorumlulardır. Aynı zamanda hazırladıkları projelerin inşaat alanında doğru uygulandığını incelemek de genellikle görevleri arasındadır.
Elektrik ve makine mühendisiniz villanızın tasarımı sürecinde aynı zamanda hem size hem de mimarınıza danışmanlık da yaparlar. Kendi uzmanlık alanlarının kapsamına giren konularda son trendleri, güncel teknolojileri, verimliliği ve konforu arttıracak yöntemleri araştırır, maliyet etkinlik sağlayacak sistem önerilerinde bulunurlar. Mimari tasarım sürecinde hayalinizdeki eve ulaşabilmeniz için teknik mekanların optimizasyonunu sağlayarak alan kaybının önüne geçmeye çalışırlar.
Elektrik mühendisiniz ve makine mühendisiniz temel olarak kendi alanlarındaki proje tasarımlarını gerçekleştirmekle birlikte bazı alanlarda çözümleri birlikte üretmek ve koordine çalışmak durumundadırlar. Örneğin makine mühendisinizin seçeceği ısıtma, soğutma, havalandırma sisteminde yer alan cihazların kapasite ve güç hesaplarına bağlı olarak elektrik mühendisiniz kendi hesap tablolarını ve buna göre elektrik panosu tasarımı ile kablolama çözümlerini geliştirmek durumunda kalacaktır.
Yine elektrik ve makine mühendislerinin en yoğun çalıştıkları yapısal bölgeler olan; tüm kanalların, boruların ve kabloların birbirini engellemeyecek yani çakışmayacak şekilde döşenmesinin gerektiği asma tavan, şaft, rezervasyon gibi bölgelerde de yoğun bir birlikte çalışma gerekliliği ortaya çıkacaktır.
Bir villa projesinde bulunan tesisat projeleri tasarım işlerini kendi alt başlıkları altında inceleyecek olursak şu şekilde sınıflandırabiliriz:
1. ELEKTRİK MÜHENDİSLİĞİ ÇÖZÜMLERİ
Villanızın Elektrik Mühendisliği Projelerinin hazırlanması kapsamında genellikle aşağıdaki 4 başlıkta toplanan hizmetlerin karşılanması yeterli olacaktır.
1.1. Kuvvetli Akım Projeleri
Priz Tesisatı Projesi
Aydınlatma Sistemi Projesi
Topraklama Sistemi Projesi
Yıldırımdan Korunma (Paratoner, Faraday Kafesi) Sistemi Projesi,Alçak Gerilim Enerji Dağıtım Sistemi Projesi
Orta Gerilim ve Trafo Merkezi Tesisatı Projesi
Jeneratör Projesi
Cephe Aydınlatma Projesi
Çevre Aydınlatma Projesi
Güvenlik Tesisatı Projesi
Kompanzasyon Tesisatı Projesi
Kesintisiz Güç Kaynağı (KGK) ( UPS ) Projesi
Özel Sistem ve Tasarımların Projeleri
1.2. Zayıf Akım Projeleri
Kamera Yerleşim (CCTV) Projesi
Yangın Algılama ve Uyarı Sistemi Projesi
Telefon Sistemi Projesi
Data - Network Sistemi Projesi
Kartlı Geçiş ve Geçiş Kontrol Sistemi Projesi
Seslendirme ve Anons Sistemi Projesi
Hırsız İhbar ve Güvenlik Sistemi Projesi
Televizyon ve Uydu Sistemi Projesi
Diyafon Sistemi Projesi
Özel Sistem ve Tasarımların Projeleri
1.3. Elektrik Pano Projeleri
Elektrik Dağıtım Panosu Tasarımı
Yükleme Cetvellerinin Hazırlanması
Kolon Şemaları ve Tek Hat Projelerden Üç Hat Pano Projelerinin Oluşturulması
Şebeke ve Kumanda Hatları için Elektrik Panolarının Tasarımı
Elektrik Pano Görünüş Projelerinin Çizimi
Elektrik Panosu Yerleşim Planı Oluşturulması
Ana Dağıtım Panosu Projesinin Tasarımı ve Proje Çizimi
Aydınlatma Panosu Projesinin Tasarımı ve Proje Çizimi
Motor Kumanda Kontrol Panosu (MCC) Projesinin Tasarımı
Kompanzasyon Panosu Projesinin Tasarımı
Özel Pano Projelerinin Tasarımı
1.4. Malzeme Listelerinin Oluşturulması
Proje tasarımına göre uygulanacak malzemelerin miktarlarının ve teknik özelliklerinin belirtildiği listelerin hazırlanması ve o günkü piyasa bedelleri üzerinden maliyet tahmininin yapılmasıdır.
2. MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ ÇÖZÜMLERİ
Konutlarda temel amaç sıhhi tesisatı çözmek ve bunun yanında ısıtmak ve soğutmaktır, havalandırma doğal yollarla yapılabileceğinden yatırımı ve işletmesi ek maliyet getirecektir. Özellikle ısıtmada kesintisiz çalışma temel beklentidir, bu yatırımcıyı ısıtma öncelikli konvansiyonel sistemlere yönlendirir.
Villanızın Makine Mühendisliği Projelerinin hazırlanması kapsamında genellikle aşağıdaki 6 başlıkta toplanan hizmetlerin karşılanması yeterli olacaktır.
2.1. Isı Yalıtım Hesapları
Yapının bulunduğu lokasyona, iklim özelliklerine, yapının cephelerinde kullanılacak malzemelere, cephedeki pencere-cam miktarına, camın geçirgenlik-yalıtım vb gibi özelliklerine ve çatınızın tasarımına göre tüm villanızın ve her mekanının ısı kaybının hesaplanması ve bu kaybın yönetmelik şartlarına uygun hale getirilebilmesi için gerekli yalıtım malzemesi seçiminin yapılmasını sağlayan hesaplardır.
2.2. Soğutma ve İklimlendirme Sistemleri
Mimari projenizin özelliklerine ve seçilecek soğutma-iklimlendirme sisteminin tipine göre çalışmalar ilerletilir. Bu aşamada seçilecek sistemin farklı alternatifler içerisinden olumlu ve olumsuz yanları kıyaslanarak doğru sistemin seçimi sağlanır. Seçilecek sistemin kapasite hesapları, dış ve iç ünitelerin yerleşimi mimari proje üzerinde çalışılır. Sistem kanallı yada borulu vb olmasına göre planlanır.
2.3. Isıtma Sistemleri
Villa - konut gibi yapılarda mekanik tesisatın en önemli konularından birisi ısıtma sistemidir. Farklı bölgelerde farklı ısıtma sistemleri kullanılabilmektedir. Bu genellikle imkanlar yada alışkanlıklarla ilgilidir. Villanızda kullanabileceğiniz farklı ısıtma sistemleri arasında merkezi bir kazanın-kombinin bulunması ve ısının mekanlara yerlerden yada pencere önlerindeki radyatörlerden aktarıldığı konvansiyonel ısıtma sistemlerinin yanında, vrf gibi tavandan üflemeli ısıtma sistemleri de bulunmaktadır. Villanızda bazı odalarda yer almasını isteyeceğiniz şömineniz de ısıtma için zaman zaman kullanabileceğiniz bir opsiyon sunacaktır.
2.4. Havalandırma Sistemleri
Villalarda, konutlarda mekanlar genellikle kamusal yapılara, endüstriyel tesislere yada ofis yapılarına göre küçük ve pencereler yoluyla kolayca havalandırma imkanı sunduğundan mekanik sistemlerle havalandırma yapılması fazla görülen bir uygulama değildir. Ancak bununla birlikte, çevre kirliliği, aşırı tozlu bir çevrede bulunma, böceklerden korunma vb gibi amaçlarla villanızın içini mekanik olarak filtrelenmiş, temizlenmiş ve nem oranı ayarlanmış bir şekilde de havalandırma sistemi kurmanız mümkündür. Bu durumda da makine mühendisiniz taze havanın nereden alınacağı, nasıl filtrelenerek şartlandırılacağı, mekanlara nasıl dağıtılacağı, kontrolünün nasıl yapılacağı ve içerideki kirlenmiş havanın yine nasıl emilip dış ortama nasıl verileceği ile ilgili havalandırma projesini hesapları ile hazırlamak durumunda olacaktır.
2.5. Temiz, Soğuk ve Sıcak Su Sistemleri
Isıtma sistem projenizle birlikte su tesisatı projeleriniz villanızın makine mühendisliği projeleri açısından en temel gereksinim duyduğu olmazsa olmaz çözümlerdir. Her ıslak mekana şebekeden alınacak temiz suyun nasıl ulaştırılacağı, bir kazan-kombi var ise sıcak suyun yine mekanlara nasıl dağıtılacağı vb gibi temiz suyun şebekeden alınıp kullanıcıların en son, musluktan akarak kullandığı noktaya kadar ki çözümleri hesaplanarak projelendirilir. Boru seçimleri, boru çapları, debi hesapları, sıcaklık hesapları vb gibi hesaplar yapılır ve projelendirilir.
2.6. Atık Su ve Yağmur Suyu Tahliye Sistemleri
Villanızın makine mühendisliği tesisat çözümleri içinde önemli başlıklardan birisidir. Kullanılmış suyun yapıdan nasıl uzaklaştırılacağı, kanalizasyon ve yağmur hatlarına nasıl bağlanacağı gibi detaylar çözümlenir. Villanızın çatısına ve bahçesine düşen yağmur suyunu tekrar kullanabilecek şekilde depolamak ve bununla bahçe sulamak, temizlik yapmak vb gibi faaliyetleri gerçekleştirdikten sonra kullanılmış kısmı şebekeye vermek planlandığında buna uygun çözümler üretmek gerekli olabilecektir.
Elektrik Mühendisliği ve Makine Mühendisliği projeleri hazırlanırken mimarınız tüm sistem seçimlerinin yapılması sırasında sizin her konuyu tam olarak anlamanızı sağlamalıdır. Hangi sistemi seçtiğinizde bunun villanızın mimarisine nasıl etki edeceği, konforunuzu nasıl arttırıp azaltacağı, yapının ömrü boyunca ne gibi masraflar çıkaracağı yada ne gibi periyodik müdahaleleri yapmak zorunda kalacağınız gibi konularda sizi uyarmalıdır.
Seçeceğiniz sistemin yapınızın iç mekanlarını, cephesini, alan kullanımını ne oranda değiştireceği sistemin kesin seçimi ve projelendirilmesinden önce mimarınız tarafından iyice analiz edilmelidir. Sistemler genellikle dış ünitelerden ve iç ünitelerden oluşur. Ayrıca bunları birbirine bağlayan hatlar, kanallar ve en sonunda mekanda kullanıcıyla esas etkileşimdeki son uç noktaları yer alır. Sıhhi tesisat için son noktada kullanıcıya ulaşan kısım musluk, klozet, lavabo, duş iken ısıtma ve havalandırma sistemlerinde radyatör, menfez, kanal, termostat vb olabilmektedir. Elektrik sistemlerinde son kullanıcının etkileşimi genellikle lambalar, prizler, tv, bulaşık makinesi vb cihazlar ile anahtarla ve kontrol ekranları üzerinden olmaktadır.
Villanızın projeleri tamamlandığında elinizde büyük büyük paftalar halinde projeler ve hesap dosyaları olacaktır. Eğer uzman bir mimar yada mühendis değilseniz bu paftaları, çizimleri, hesap dosyalarını okuyarak anlamaya çalışmanız imkansız bir girişim olacaktır. Bu nedenle villanızın inşasında kullandığınız hemen her sistem ve ürün için bir kullanım kılavuzu, a4 veya a3 ebatlarında plan-proje seti, teknik şartnameleri sizin anlayacağınız düzeyde temel bilgilerle anlatan bir sistem tanıtım dosyası mimarınız ve mühendisleriniz tarafından size temin edilmelidir.
Villanızın projelerinin hazırlanması sırasında çok kez göreceğiniz üzere mimarınız ile makine ve elektrik mühendisleriniz sürekli olarak bazı şeyleri (kanallar, kablolar, cihazlar, kaplamalar, armatürler vb) en uygun şekilde düzenlemek, bunların birbirlerini olumsuz etkilemeyecekleri şekilde konumlanabilmesi için müzakere etmek durumunda bulunacaklardır. Bu olumsuz değil aksine oldukça faydalı bir süreçtir. Olumsuz olan mimarınız ile mühendisleriniz arasında hiç bir iletişim ve koordinasyon olmamasıdır. Eğer iletişim ve koordinasyonun sağlıklı kurulmadığı ile ilgili şüpheleriniz olursa bunu gidermek için hemen aksiyon almanız uygun olacaktır.
Elektrik ve Mekanik Mühendislik sistemleri, seçimlerinize de bağlı olmakla birlikte toplam bütçenizin %10-30 'u arasında bir maliyet tutabilir. Bu oran villanızda bulunmasını isteyeceğiniz sistemlerin artmasına ve seçilecek sistemlerdeki kapasitenin, cihaz maliyetlerinin artıp azalmasına göre değişebilecektir. Ama %10- %30 arasındaki bir oran makul sınırlar içindedir.
Comentários