top of page
Yazarın fotoğrafıMustafa Kemal

Mimari Tasarım Sürecinde BIM Yazılımlarının Faydaları.

Mimari Tasarım birçok parametresi olan bir süreçtir. Müşteri beklentileri, tasarımcının üslubu, karakteri ve yetenekleri, piyasa koşulları, bağlam, mevzuat, teknik kapasite, finansman, geliştiricilerin hazırladığı raporlar, proje yönetim ekibinin görüşleri, diğer danışmanlık ve mühendislik ekiplerinin çözümleri vb birçok etken Mimari Tasarım sürecine doğrudan ve dolaylı olarak etki eder. Mimarın çalışma koşulları bu süreçte Mimari Proje üzerine doğrudan etki ettiği için önemli bir unsurdur.

Mimari Projenin elde edilmesi, gayrimenkul yatırımı sürecinde hayati öneme sahiptir. Ortaya çıkacak ürünün kalitesini ilk elden belirleyen ve proje başarısına doğrudan etki eden öneme sahiptir.Bu özelliği dolayısıyla, gayrimenkul geliştirme faaliyetleri içerisinde mimari projenin elde edildiği süreçlerin kalitesinin arttırılması, zincirleme olarak diğer tüm süreçleri de olumlu etkileyecek ve proje başarısına artı değer katacaktır.

Yüzyıllar boyunca yapı ustaları, mimarlar ve mühendisler proje çalışmalarını manuel yöntemlerle yürüttüler. Yani el becerisi ile, kalem kağıt ve maket kullanarak tüm çalışmalarını geliştirdiler ve proje sürecinde muhataplarına aktardılar. Geçtiğimiz yüzyılda bilgisayarın icadı ve yaygınlaşması mimarların da iş yapış şeklini geri döndürülemeyecek şekilde dramatik olarak etkiledi. Bu, tasarım sürecine teknolojinin getirdiği ilk büyük etki dalgasını oluşturdu. CAD programları ile 2 boyutlu tüm çizimler bilgisayar ortamında yapılmaya başlandı. 90'ların sonlarına doğru bu CAD programlarının 3. boyutta işlem yapabilecek versiyonları farklı yazılımlar yoluyla da geliştirilerek ve yaygınlaştırılarak projelerin 3 boyutlu olarak geliştirilmeleri hatta foto gerçekçi görünümlerinin proje daha tamamlanmadan oluşturulmaları sağlanmaya başlandı. Bu, mimarlar ve tasarım sektöründekiler için 2. büyük dalgayı beraberinde getirdi. Günümüzde ise yazılım anlamında özellikle iki yazılımsal kavram mimari tasarım sürecini etkilemesi açısından paralel bir şekilde etkide bulunmaktadır. Bunlar BIM (Building Information Modeling - Yapı Bilgi Modelleme) ve Görsel Programlama dır.


BIM ve Görsel Programlama kısa bir geçmişi olmakla birlikte halen geliştirilmekte olan ve kendi içinde de BIM 2, BIM 3 vb merhaleler ile sürekliliği kurulan bir sektörel standart haline gelmiştir. Bu iki kavramın donanımsal imkanlarla (3d print, fabrikasyon, drone vb) da Mimari Tasarımı ve daha bütüncül anlamıyla Yapım ve İmalat sektörlerini etkileyeceği 3. büyük dalgayı geçirmekteyiz. Bu süreci, genel anlamıyla Endüstri 4.0 ın karşılığının Mimari Meslek Pratiği içindeki yansıması olarak görebiliriz.

Autodesk Revit içerdiği araçlarla ve bulut imkanıyla hem BIM hem Görsel Programlama için gerekli imkanları ve fırsatları içinde bulunduran bir yazılımdır. Revit aslen bir BIM aracı olarak geliştirilmiş ve sektörde kendine başat bir konum bulmuştur. Son yıllarda programa eklenen Dynamo eklentisi ile de görsel programlama imkanları çok geniş bir hesap yapabilme yeteneği ile diğer herhangi bir yazılımın sahip olmadığı imkanları Revit içinde kompakt bir şekilde sağlamıştır.

BIM ve REVIT Faydaları

Peki, yazıya konu iki kavramı (BIM ve görsel Programlama) içerecek şekilde geniş imkanlar sunan Revit kullanımı Mİmari tasarım süreçlerine, projeye ve mimara ne gibi avantajlar sağlamaktadır.

Temel olarak sağlanan faydalar; tutarlılık, doğruluk, zaman tasarrufu, tasarımda mükemmelleşme, hataların önceden tespiti, bütçe kontrollü tasarım ve sonuçları da ; daha mükemmelleştirilmiş tasarım, daha iyi kullanıcı deneyimi, daha ekonomik maliyet, zamanında imalat, daha yüksek proje geliri, tüm paydaşlar için artan marka değeri.

Sıralamak gerekirse.

1- Her şeyden önce Revit tam kapsamlı bir mimari tasarım ve projelendirme programıdır. Revit ile başlanan bir proje faaliyetinde başka hiçbir programa ihtiyaç bulunmamaktadır. Çizim, modelleme, görselleştirme ve Dynamo vasıtasıyla görsel programlama, belediye hesaplarını hazırlama, metraj-BoQ hazırlama, mahal listeleri oluşturma, renkli proje sunum paftaları hazırlama vb gibi temel mimari proje faaliyetleri için başka hiçbir yazılıma gerek olmadan tek bir yazılımla tüm çalışmaları yürütmek ve kompakt bir şekilde tek bir dosyada tüm çalışmaları kaydedebilmek imkanları Revit ile sağlanmıştır. Bu, mimarlara farklı farklı yazılım yatırımı yapma gereğini, farklı yazılımları bilen çalışanları işe alma gereksinimini, farklı yazılımlar ve bunları kullanan farklı çalışanlar arasındaki koordinasyonu sağlama ve hataları giderme gereksinimini ortadan kaldırmaktadır. Bu proje yönetiminin kolaylaştırılması olarak sonuç vermektedir.


2- Revit ile çalışılan proje tamamen tam olarak 3d model olarak hazırlanmaktadır. Bu da önce çizimini yapıp ardından foto gerçekçi görselleştirme için tekrar bir model yapılması gereğini ortadan kaldırmaktadır. Tek seferde, yapının hem projesi hem de görselleştirme için modeli hazırlanmaktadır. Bunun yanında proje tamamen 3d model üzerinden geliştirildiğinden plan, kesit ve cepheler oluşturulan bu 3d modelden gerekli kısımlardan çekilerek hazırlanmaktadır. 3d model proje üzerinde yapılan en ufak bir revizyon tüm plan, kesit ve görünüşlerde de aynı anda real time etki ederek proje üzerinde oluşabilecek herhangi bir tutarsızlığın da önüne geçilmektedir. Bu sayede proje tasarımında doğruluk, tutarlılık ve zamandan tasarruf sağlanmaktadır.


3- Revit ile oluşturulacak model üzerinde tüm disiplinler birlikte çalışabilir ve birbirlerini nasıl etkiledikleri aynı model üzerinde çakışma kontrolleri ile görülebilir. Mimari model altlık alınarak oluşturulacak olan statik, elektrik, mekanik, peyzaj, altyapı vb tüm projeler tek bir model içinde bir araya getirilerek tamamen 3 boyutlu çakışma testlerine tabi tutulabilir, imalata yönelik planlama kararları çok daha sağlıklı bir şekilde üretilebilir .Bu konu özellikle hastane, havaalanı, okul vb özellikli yapılarda hayati öneme sahip olduğundan ciddi faydalar sağlamaktadır. Koordinasyonun yüksek doğrulukta sağlanarak imalat hatalarının önüne geçilmesi proje başarısına büyük oranda etki etmektedir.


4- Hazırlanacak proje modelindeki tüm bileşenler kendilerine tanımlı olan bilgileri tüm proje sürecinde taşıyacak şekilde kodlanmış ve modellenmiştir. Örneğin projede yer alan bir kapı yalnızca bu göreve sahiptir ve tüm dokümanlarda buna yönelik olarak sahip olduğu biligyi (en x boy vb) taşır. Bu sayede tasarım ve proje üretim sürecinde projede tanımlanmış tüm bilgiler tek seferde toplanıp gerekli listeler hazırlanabilir. Mahal - metraj listeleri, BoQ ve hatta ürünlere ve proje elemanlarına tanımlanmış teknik özellikler çok kısa bir sürede, ekstra çaba harcamadan ve %100 doğrulukla elde edilebilir. BIM ve Revit'in en güçlü olduğu yanlardan biri budur. Dolayısıyla mimari tasarım sürecinin herhangi bir evresinde proje bütçesi ile ilgili hesaplama yapılmak istendiğinde farklı araçlarla yürütülen mimari tasarım süreçlerine göre çok daha sağlıklı sonuçlara ve analizlere sahip olunur.


5-Yukarıda bahsettiğimiz üzere Dynamo Revit için geliştirilmiş bir görsel programlama yazılımıdır. Görsel programlama tanımını şu şekilde yapabiliriz :

Herhangi bir yazılım bilgisi gerekmeden, fonksiyonların önceden kendilerine tanımlı olduğu tuşları, uygun bir bilgisayar ara yüzünde, bir amaca yönelik olarak birbirlerine bağlayıp ilişkilendirmek suretiyle çeşitli sonuçlar elde etmektir.


Bu tanımı mimari tasarım ve Dynamo - Revit açısından daha detaylı olarak açıklamak gerekirse:

Dynamo bir görsel programlama aracı olarak Revit içinde çalıştırılabilir. Güncel Revit sürümlerinde Dynamo kuruluma otomatik olarak eklenmekte ve Revit'e yüklenmiş olarak kolaylıkla erişilebilmektedir. Dynamo içerdiği yüzlerce fonksiyon ve bunların birbirleri ile kurabileceği sayısız bağlantı ile tasarım ve projelendirme süreçlerine getirebileceği kolaylıklar açısından neredeyse sınırsız imkanlar yaratmaktadır. Örneğin herhangi bir çizim yapmadan tasarlamak istediğiniz yüksek yapının tüm kat ve yükseklik bilgilerini tamamen parametrik olarak belirleyip bu parametreleri girebileceğiniz butonlar oluşturabilir, bu kulenizin taban oturumunun, tepesinin veya herhangi bir katının döşeme formunu yine hiçbir çizim yapmadan tamamen Dynamo'nun sahip olduğu uygun modülleri kullanarak oluşturabilirsiniz. Daha sonra da cephe ile ilgili düşündüğünüz formu yine hiç bir çizim yapmadan gerekli yüzey kaplama modülleri ile oluşturabilir ve bunları panelizasyon modülleri ile tek tek imal edilebilecek paneller haline getirebilirsiniz. Ve tüm bu panellere sıra numarası verebilir hiç birinin proje içerisinde özellikler tablosuna girmeden rengini yada kaplama malzemesini değiştirebilir, arzu ederseniz işin hangi fazında üretilmesi gerektiği bilgisini de yine tüm panellere tek tek otomatik olarak belirleyeceğiniz kurallar çerçevesinde girilmesini hiç zaman harcamadan yapabilirsiniz.

Burada önemli olan nokta tabiki Dynamo modüllerine ve Revit ile ilişkisine yüksek derecede hakim olmaktan geçmekte.

Kısaca örnek üzerinden anlatıldığı gibi (Görsel) Programlama, Mimari Tasarım süreçlerinin gelecekte ilerleyeceği açık denizleri tarif etmektedir. Sahip olunacak faydalar, zaman, doğruluk, otomatizasyon, maliyet etkinlik, verimlilik, enerji etkinlik vb birçok açıdan en üst seviyede olmaktadır.

Yukarıda belirtilen ana başlıklar dışında birçok avantajlı özelliği BIM dolayısıyla Revit ve Dynamo gibi araçların kullanımının yaygınlaşmasını gerekli ve elzem kılmaktadır. Kamu ve Özel sektördeki, Gayrimenkul ve Proje geliştiricilerin bu konuda dikkat kesilmeleri tüm paydaşlar için büyük fırsatlar içermektedir.

156 görüntüleme0 yorum

Comments


bottom of page